Woensdag 7 december 2022 in The Guardian: BBC preparing to go online-only over next decade, says director general.
En dat doet me denken aan wat ik 22 jaar geleden schreef over televisie. Pure televisie is live, dat was het in de begindagen ook:
Het was tele-visie in de oorspronkelijke betekenis van ‘ver-zien’, een woord dat zijn oorsprong vindt in het Griekse woord tèle (ver) en het Latijnse woord visio (het zien). De andere benamingen die men gebruikte voordat ‘televisie’ in 1907 in zwang raakte, beschrijven het zelfs duidelijker: ‘distant electric vision’, ‘telephonoscope’ ‘seeing by wireless’ en ‘visual radio’.
Dat is ook de toekomst van televisie en daarom moet NPO een kanaal ‘in de lucht houden’ met een live verbinding naar wat de lokale cultuur bindt. Want het maken van een nationaal gevoel is altijd stiekem verbonden met de opdracht die de nationale omroep mee kreeg. De BBC was er zelfs om een wereldrijk bij elkaar te houden. Zo zou er ook een Europees tv-station moeten zijn met louter live televisie met waar het nù gebeurt.
Dan bedoel ik niet de soort live-televisie die we van Euronews of CNN kennen. Een presentator die ingeblikte filmpjes aankondigt. Het ‘aura’ van live moet een absoluut criterium blijven waar niet aan getornd mag worden.
Concreet betekent dat een filmpje van een gebeurtenis niet full-screen getoond mag worden maar dat de maker het filmpje laat zien van een schermpje of een deel van het scherm en er live commentaar bij geeft. Of er geëmotioneerd door raakt, dat is nog mooier. Op het web is er nu al een genre waarbij memes na elkaar worden besproken, vaak met de impliciete vraag ‘is dit ècht?’ of ‘is dit geloofwaardig?’. Dat is dan ook waar het kanaal voor moet zorgen omdat het zo makkelijk is om een filmpje met een enkele prompt te laten genereren. ‘laat Poetin aankondigen een tactische bom op Polen te zullen gooien’ en dan vraagt iedereen zich af of het echt is.
Alleen een publieke omroep gefinancierd met belastinggeld kan zich hier ongehinderd in specialiseren. Er is geen noodzaak om de livebeelden te onderbreken door commercials of verwijzingen naar andere uitzendingen. Wel kan een maker live vertellen over een film en een scherm omhoog houden waar een medium close van wordt gemaakt.
Natuurlijk mag, nee moet, er geschakeld worden tussen lokaties. De naam van de lokatie staat ergens in beeld. Alles wat in beeld staat moet benadrukken dat het live is. De lokale tijd, het weer, de namen/titels van de personen in beeld, de beurskoers van het besproken bedrijf, de windrichting van het cameraperspectief. Er mag geen fout in worden gemaakt, het moet betrouwbare informatie zijn.
Omdat live-verbindingen niet meer een vrachtwagen nodig hebben die straalverbinding verzorgen is het ook niet nodig om de dag in te delen in programma’s. Waarschijnlijk zal het wel grotendeels aansluiten bij het dagritme van de kijkers, maar als de gebeurtenis erom vraagt niet.
Als er een natuurramp plaats vindt dan wordt er geschakeld naar opgestelde bewakingscamera’s en liefst naar correspondenten ter plekke die zichzelf en de omgeving filmen. Voor een stabiel beeld doen ze dat niet met een selfie-stick maar met een goede cameradrone die luistert naar de live door de correspondent gegeven commando’s: “kijken we naar links dan zien we de noordkant van de berg met de aardverschuiving, het groenbruine stuk daar rechtsboven in de schaduw beweegt langzaam naar het dal en kan elk moment versnellen en losbreken…” De camera luistert en volgt het groen-bruine stuk aan de schaduwkant van de berg.
De kijker die aan het ontbijten is ziet onderin staan dat het niet in Italië is maar vlak over de grens in Duitsland. Dat maakt het belangrijker, nieuwswaardiger. Zijn er geen grote rampen op het moment dan komt een Kamerdebat in beeld. Maar het debat op zich is al snel saai en kan geduid worden door experts die vanuit hun studeerkamer in beeld worden gebracht en over de uitspraken die we horen worden geïnterviewd.
De bron van de livebeelden staat ook altijd in beeld, dus als er plots weggeschakeld moet worden voor Reuters-beelden van een overstroming dan kan je zelf besluiten om via tweedekamer.nl verder te kijken naar het debat. Totdat er bijna een doelpunt wordt gescoord door het nationale team en dan wordt daarnaar overgeschakeld.
Het mag duidelijk zijn dat dit alleen mogelijk is met een groot team journalisten. De live-beelden moeten gecontroleerd en betrouwbaar zijn voordat ernaar wordt geschakeld. De tekstinformatie ook, wordt desnoods live ingetypt. De personen die in beeld verschijnen moeten ook zijn wie ze zeggen te zijn.
Het hoeft niet per se de hele tijd om hard nieuws te gaan. Als een deelnemer in het Big Brother-huis (bestaat het nog?) besluit het huis te verlaten wordt ook even in beeld gebracht met de naam van de stream eronder. Wie verder wil kijken kijkt maar, want er zijn beelden van een bijna uitgestorven diersoort dat jongen heeft. Het gebeurt nù.
Het kanaal is een etalage van wat er nù gebeurt, maar geeft ook gezelschap en maakt een gedeelde cultuur als consequentie van de beslissingen die de redactie maakt. Je kan dus ook overschakelen naar het live-kanaal van een ander land of van bijvoorbeeld Europa. Met een ondertiteling in je eigen taal natuurlijk. Als je de ruïnes van een voormalig wereldrijk wil bekijken, schakel je naar de BBC. Nù. Live.