Job Cohen is als beschermheilige van de Burgertop ingeschakeld om te benadrukken dat een groep burgers bij elkaar tot uitstekende oplossingen komt. Ja, dat is ook de reden waarom dit concept geïnstitutionaliseerd is in gemeenteraad en parlement. Waar Job Cohen en zijn grote inspirator David van Reybrouck helaas blind voor zijn, is het onderscheid tussen volksvertegenwoordiging en bestuur. Ondanks hun intense interesse voor de democratie gaan ze mee in de huidige praktijk dat democratisch gekozen burgers moeten gaan besturen. Nee, dat is de grote weeffout die hersteld moet worden. De burgertop zorgt voor weer een extra gremium waar burgers “zonder politiek gehakketak” tot prachtige oplossingen komen die later weer stuklopen op de partijpolitiek.
Zorg er eerst voor dat de ‘winnaars’ van de verkiezingen niet zelf gaan besturen. Je mag de volksvertegenwoordiging wat mij betreft ook met een loting samenstellen, zoals van Reybrouck suggereert, dat zal ook wel voldoen. Als de bestuurders maar niet van de politieke partijen komen maar kundige bestuurders zijn die afkomen op vacatures die door burgers samen (Kamer, gemeenteraad, e.d.) zijn opgesteld. De burgers kunnen de bestuurders inhuren en wegsturen, maar ze worden niet zelf bestuurder. Dat corrumpeert die volksvertegenwoordigers tot in de kern. Ze strijden dan onderling om de macht, ze willen aan de knoppen zitten. Direct (via een coalitie) of indirect (gedoogcoalitie, oppositie). Dat is het politieke spel waar burgers genoeg van hebben. Het probleem is niet dat de grote ideologische stromingen aan kracht hebben ingeboet, Cohen. Doet er niet zo toe. Ook is het niet zo dat ons systeem niet goed ingericht is op het kiezen van personen. Integendeel, politieke partijen bestaan niet eens volgens de wet. Ze zijn er vooral omdat groepen burgers willen besturen. Als partij, zeker als middenpartij, lukt je dat eerder dan als individuele volksvertegenwoordiger.
We moeten juist toe naar verdere, maximale fragmentatie en verpersoonlijking van de politiek zodat iedereen zich goed vertegenwoordigd voelt. Ook populisten horen van harte welkom te zijn in de volksvertegenwoordiging. Zolang degenen die aan de knoppen zitten maar behoedzaam en verstandig opereren, op basis van de opdracht die ze van de burgers krijgen. Onderling zullen ze veel moeten discussiëren over wat die burgers nou willen en wat de bestuurders voorstellen, maar dan gaat het over de inhoud. Je wereldbeeld, maar ook de technische en financiële haalbaarheid van oplossingen. Precies datgene wat een burgertop en dergelijke ook zo leuk maakt voor burgers. Het gaat ergens over, het is niet partijpolitiek.
Steun daarom de actie burgerministersnu.petities.nl om dit te realiseren. Er is geen wetsverandering voor nodig, het kwartje moet alleen vallen bij genoeg mensen. Daarna moet de formateur als optie uitwerken na de volgende verkiezingen. Het zal onweerstaanbaar zijn.
Reinder Rustema, initiator van Petities.nl