Als inwoner

Als Amsterdammer verplaats ik me bijna altijd met de fiets. Lopen is onprettig omdat er weinig ruimte voor is. Auto’s staan onterecht op de stoep geparkeerd dankzij een zogenaamde RVV-ontheffing, ik schreef er al over. Verkeersveiligheid is een groot en goed oplosbaar probleem en heeft daarom mijn volle aandacht.

Geen auto

Ik heb dus geen auto voor de deur nodig. Voor verre bestemmingen of met lading gebruik ik een MyWheels, ShareNow of ik leen een stationcar van vrienden. Ooit raadpleegde ik eerst mijn beslisboom auto huren maar praktisch kies ik nu meestal een MyWheels. Met een vaste plaats, geen zoneplaats anders kan je ‘m bij terugkomst niet meer parkeren.

De stad zou zoveel mooier zijn en beter om in te leven als er radicaal wordt gekozen om autoverkeer uit de stad te weren. In Groningen deden ze dat in de jaren 70 met een ‘verkeerscirculatieplan’.

Daarom schreef ik dit pleidooi voor louter bestemmingsverkeer op AmsterdamCentraal.nl gebaseerd op de technologie van het ‘kentekenparkeren’. En zo kwam ik terecht in de coalitie van inwonersorganisatie Autoluw NU! waar dit 1 van de 3 kernpunten is. We hebben regelmatig overleg met beleidsambtenaren en de wethouder, interessant, maar vergt geduld.

Oplossingen die ik ook bedacht zijn: een parkeerstarttarief van €10, een tijdhalte voor bussen, onbemande metro’s, p+r verspreid over het land, een rijrantsoen voor ondernemers in het centrum, minder taxi’s, financiering van het ov door grote bedrijven, kleine parkeervergunninggebieden, p+r voor bewoners bij Schiphol, geparkeerde auto elke 48 uur verplaatsen, snelle fietsers naar de rijbaan, een people mover door de IJ-tunnel, op elke straathoek een ladenlossen-plek en zie verder ook deze blogposting.

Amsterdam is een bijzonder autovriendelijke stad. In een internationale vergelijking van kfzteile24 staat Amsterdam op een 18e plaats, zelfs nog voor Rotterdam. Die hoge score heeft Amsterdam natuurlijk ook mede te danken aan een half miljoen fietsers. Als die ook maar een beetje meer met de auto zouden gaan dan zou de stad volledig tot stilstand komen. Dit schreef ik ook in Het Parool.

Behalve het probleem van automobilisten van buiten die Amsterdam bezoeken is er ook nog een minderheid met een eigen auto. De auto mogen ze ver onder de marktprijs eindeloos op straat laten staan als ze een parkeervergunning hebben gekregen. Mensen denken ook nogal eens dat dat een recht is, geen privilege. Veel auto’s staan door de week stil op straat zodat ze de stad in het weekend kunnen ontvluchten met de auto. Een auto lenen van mijn vrienden met auto is dan ook lastiger. Als het sneeuwt zie je ook duidelijk hoe weinig vergunninghouders hun auto gebruiken. Alleen de typische lease-auto, het nieuwste model VW Golf, heeft geen sneeuw op het dak. Die is van een forens die ‘m dagelijks gebruikt. In de Van Beuningenplein-parkeergarage bij mij in de buurt staan zo ook veel auto’s onder het stof, met zachte banden. Wat mij betreft kunnen die goedkoper gestald worden buiten Amsterdam. In een autoschip in de haven boven de ingang van de Coentunnel op de Petroleumhavenweg, schreef ik eens in Het Parool en suggereerde ik als inspreker bij de gemeenteraad. Daar is valet-parking voor nodig, een ander idee van me.

In ieder geval moet het blik van straat verdwijnen. In ondergrondse parkeergarages, maar het is onlogisch om daar dan bewonersgarages van te maken. Zoals de meeste auto’s staan die dan 23 van de 24 uur stil. Het is kapitaalverkwisting om voor die auto’s een dure betonnen bak te maken. Laat een valetparkingdienst de auto wegbrengen naar en ophalen van elders. Juist binnenstadbezoekers zouden in die garages hun auto kwijt moeten kunnen. Gezien de auto-afhankelijkheid op het platteland blijft het fenomeen auto nog wel bestaan, ook al worden ze zelfsturender (een bedreiging van het fietsen en lopen overigens). Bewoners die de marktprijs voor een parkeerplaats willen betalen omdat ze enorm verknocht zijn aan hun blik kunnen dan ook een eigen plek huren wat mij betreft. Het moet ze dan wel een irrationeel deel van hun inkomen kosten (tenzij ze heel rijk zijn). Maar stop de praktijk van straatplekken op grond van een vergunning.

Geen snorfiets

De grootste irritatie nu is de snorfiets. Dat is een brommer waarvoor geen helmplicht geldt omdat die op papier niet sneller kan dan 25km/u. Oorspronkelijk was dat een fiets met hulpmotor. Nu wordt deze verkeerscategorie uitgebuit door de industrie om volwaardige brommers, doorgaans van het model scooter, in te verkopen. De snelheid is dan op papier bij de verkoop afgeknepen tot 25km/u.

Amsterdam heeft iets van 500 kilometer aan fietspad. In de stad zijn dat smalle fietspaden omdat men nooit de auto radicaal wilde inperken. De 1,5 meter voor een fietspad wordt dan van de stoep afgesnoept, waardoor voetgangers nog minder ruimte krijgen. Als er weer eens een auto op het trottoir staat moet je over het drukke fietspad waar de snorfietsen met 30 – 50 km/u overheen scheuren.

Om de snorfiets de stad uit te krijgen ben ik actief voor actiegroep Geef het fietspad terug. Natuurlijk ben ik sinds ik in Amsterdam woon al lid van de Fietsersbond. En het is me zelfs gelukt een snorscooterban voor Amsterdam in het verkiezingsprogramma van D66 te krijgen. Sinds 8 april 2019 is de snorfiets inderdaad van de meeste fietspaden af, maar de strijd gaat door omdat de overlast blijft waar de snorfiets nog mag komen.

En de fatbike is daar bij gekomen…

Geen afval

Natuurlijk probeer ik zoveel mogelijk afval en vervuiling te voorkomen en om zoveel mogelijk te bewegen naast mijn kantoorbaan ruim ik ook afval op als ‘containeradoptant’. Ik heb een sleuteltje van de gemeente en kan zogenaamde ‘bijplaatsingen’ in de container op straat proppen. Vooral oud papier scheuren, vouwen en klein maken is een leuk klusje. Elke keer denk ik aan mijn petitie statiegeld op alles.

Ook zal ik nooit iets te eten geven aan vogels of andere dieren. Niet goed voor ze en ongedierte eet goed van de restanten zodat ze zich meer kunnen voortplanten.

Geen huisdieren

En natuurlijk geen huisdieren. Er schijnt een positief effect te zijn op het mentale welzijn bij hondenbezitters, maar ik heb nog geen overtuigend onderzoek gelezen en voor wie dan precies. Het uitlaten van de hond zal vast goed zijn voor de lichaamsbeweging van de eigenaar als die dat niet uitbesteed aan een uitlaatdienst en zelf serieus neemt. Maar dan is zelf sporten en beloningsstofjes aanmaken in je brein veel zinniger, vooral als je het tot routine hebt gemaakt. Of steevast boodschappen te voet doen en niets laten bezorgen.

Het grootste nadeel van huisdieren is namelijk dat ze veel consumeren, je kan geen vegetariër van ze maken. Daarnaast zijn katten die je niet binnenshuis houdt slecht voor vogels. Het schijnt wel dat katten zich op jonge leeftijd specialiseren in muizen of vogels. Dus een kat huren die muizen doet voor ongediertebestrijding zou misschien kunnen.

Andere huisdieren zijn zo mogelijk nog onzinniger en komen er bij mij niet in.

Geen dieren

Sowieso moeten we een respectvolle afstand bewaren tot dieren. Geen dieren in de stad voeren noemde ik al. Niet expres (duiven, eenden) maar ook niet per ongeluk (ratten, muizen). Om zoönose te voorkomen alleen al. Andersom is het kweken van dieren om op te eten ook problematisch voor de planeet. Michael Pollan heeft er een goede quote over geleverd: “Eat food. Not too much. Mostly plants.” Zo min mogelijk bewerkt voedsel dus.

Wel metro

Als fietser ben ik blij met de metro. Op het webforum over de Noordzuidlijn was ik dan ook heel actief. Niet dat ik er veel gebruik van maak, maar het maakt het mogelijk de auto uit de stad te weren. Het grootste deel van het centrum is dan als voetganger goed te bereiken voor bezoekers van buiten de stad. De metro zou ook doorgetrokken moeten worden naar Schiphol omdat daar veel voetgangers vandaan komen en het ideaal is als station voor hogesnelheidstreinen. Vooral met snelle metroverbindingen. Een doorgetrokken metrolijn zou dan, behalve bij metrostation Noord, ook bij Schiphol een overstap voor automobilisten moeten bieden.

Geen bezorging

Ondanks de e-commerce revolutie probeer ik het online bestellen zoveel mogelijk te vermijden. Het is een verschraling van de stad als winkels verdwijnen. De werkgelegenheid in de logistiek is ook minder persoonlijk dan in de detailhandel, de nadruk ligt enorm op efficiëntie. In de detailhandel gaat het juist om veel bezoekers die langs komen lopen of fietsen en graag terug komen. Een praatje, eerlijk advies, grapjes, groeten en een beetje karakter hoort bij het verdienmodel. Een bezorger gooit een pakketje liefst vanuit de auto over de heg. Zo snel mogelijk je route doen hoort bij het verdienmodel.

Ook is het onzinnig om dingen te laten bezorgen die ik ook te voet of met de fiets bij een winkel kan ophalen. Die bezorgers voegen niets toe aan de woonkwaliteit. Bijkomend voordeel is dat ik dan eventjes in beweging kom zonder ervoor apart naar een saaie sportschool te hoeven, onderweg zie ik ook van alles, maak ik regelmatig een ‘melding openbare ruimte‘, en ontmoet ik steevast buurtgenoten.

Niet alles is (meer) in een winkel te vinden, zelfs niet in een grote stad met veel winkels. Dan laat ik het bezorgen. Als het door de brievenbus past dan door de reguliere postbode (want die heeft geen brieven of kaarten meer om te bezorgen) maar pakketjes haal ik op bij de winkel in de buurt die zich als afhaalpunt profileert. Dat heeft dezelfde bijkomende voordelen als naar een winkel gaan.

Bij hele grote pakketten kan dat niet en dan zorg ik dat ik de buren er niet mee opscheep. Bezorgen is dan wel zo handig als ik er anders een auto voor had moeten huren, zelden het geval bij mij. Die bezorger rijdt toch al een route. Een extra stop voor mijn meubel of wat dan ook zorgt voor minder vervuiling dan wanneer ik er apart met een auto voor heen en terug naar de winkel zou rijden.

Geen luchtvervuiling

Ook draag ik zo min mogelijk bij aan luchtvervuiling. Dus geen houtstook of barbecue voor mij. Houtstook kan in theorie wel als je de laatste technologie houtstookkachels gebruikt enzo, maar die optie laat ik over voor degenen die zelf hout produceren op eigen erf. Het zou suf zijn energie te gebruiken om hout te transporteren naar mij toe.

Vanzelfsprekend kies ik de trein boven het vliegtuig.

Voorstellen

De afgelopen jaren heb ik allerlei voorstellen voor de stad gedaan. Niet allemaal origineel, anderen hebben er vaak ook al om gevraagd. Even in een lijst:

• betaald parkeren voor gemotoriseerde tweewielers op voormalige autoparkeerplaatsen
• de mond van de IJ-tunnel veranderen in park, een people mover dat park verbinden met metrostation Noorderpark door de linkerbaan van de tunnelbuizen, met rotondes aan beide kanten meer (groene) ruimte scheppen.
• elke eerste parkeerplaats vanaf de hoek van de straat veranderen in een laadlosplek die taxi’s ook als standplaats mogen gebruiken als er niemand wil laden of lossen, maar dan geen RVV-ontheffingen meer voor iedereen.
• City Valet Parking
• alle vrijliggende fietspaden vrijwillig en niet verplicht, zodra op de rijbaan 30km/u geldt (zodat snelle fietsers de rijbaan kunnen kiezen en er op het fietspad minder snelheidsverschillen zijn)
• geen shared spaces erbij maar groene golf voor fietsers
• fietsstraten alleen onder de strengste conditie, dat de fietsers in overweldigende meerderheid zijn, er nauwelijks auto’s rijden en er genoeg ruimte is
• bestemmingsverkeer voor heel Amsterdam (nu ook bekend als intelligente toegang)
• een wandelkade vanaf de Munt tot aan Ouderkerk aan de Amstel voor de 750e verjaardag van de stad
• vrachtwagens alleen in de stad met de chauffeur te voet of fiets ervoor als loods met afstandsbediening, de vrachtwagen volgt de bewegingen van de loods als robot (tenzij te snel of buiten het kader voor de voorbumper)
• Statiegeld op alles, te beginnen in Amsterdam. Amsterdamse ambtenaar moet er samen met zustersteden en andere gemeenten in de EU voor gaan lobbyen en een Europees Burgerinitiatief voor ondersteunen: 1 miljoen ondertekeningen uit de EU nodig.
• Voor alle auto’s van de gemeente ISA om te beginnen.
• Zorg er voor dat de graffiti-tag juridisch gezien wordt als handtekening. Elke ’tagger’ bouwt zo een oeuvre op waarbij alle schaden uiteindelijk bij een enkele heterdaad op hem of haar verhaald kan worden.
• Afvalpunten op fietsafstand voor de brave burgers zonder auto die geen grof vuil bij de straat willen zetten of afval goed gescheiden in willen leveren.
• Huurfietsen in Amsterdam Nieuw-West aanbieden vanuit beheerde fietsenstallingen. Te reserveren met een app zodat je in Nieuw-West op straat goedkoop kunt parkeren en met de fiets de stad in kan.
• Geen 14020 met een verbod op doorverbinden of namen van verantwoordelijke ambtenaren geven. Wel kunnen escaleren naar de betrokken ambtenaar.
• Zo snel mogelijk de geesten rijp maken voor een doorgetrokken metrolijn vanuit Almere, via Leidseplein en Nieuw-West naar Schiphol door borden te plaatsen over dat voornemen. Dat vergroot het draagvlak en voorkomt verzet op termijn. Het was al bekend immers.
• Bescherming van het fietsnetwerk, stadsdelen mogen daar niet aan morrelen. Dit is een bevoegdheid van de centrale stad.
• Open data vanuit verkeerslichten zodat je een quasi groene golf kan maken als fietser. Je weet ver tevoren of je op het volgende kruispunt wel of geen groen zal krijgen. Je versnelt of vertraagt dan.
• Een stad met woonboten woningen langs de Houtribdijk. Woonboten gebouwd door fabrieken elders waar arbeid niet schaars en duur is. Zo ook geen lokale stikstof productie. Zelfvoorzienend qua energie en zonder afval en uitstoot. Beetje zoals SchoonSchip in Amsterdam Noord, maar dan groter.