Fietsersbond meer activistisch? Kritiek op de e-bike?

Afgelopen maandag deed ik mee aan een ronde tafelgesprek met Fietsersbondleden over de Fietsersbond.

Het bleek al snel dat we de Fietsersbond niet activistisch vonden. Ja, lokale afdelingen overleggen goed met de gemeente over de gewenste fietsvoorzieningen, voor zover die afdelingen er zijn. Met het vergrijzende ledenbestand komt dat wel in gevaar.

Maar kijk je naar ons blad dan zie je een soort ANWB-Kampioen voor fietsers. Welke e-bike kopen? Met dat soort consumenteninformatie win je geen jonge leden. Daar kijken ze wel een filmpje over ergens.

Juist met activisme kan de Fietserbond zich onderscheiden. Waarom lezen we bijvoorbeeld geen kritiek op de e-bike in ons blad? Waarom is de Fietsersbond niet kritisch op de e-bike. De Amsterdamse afdeling is dat heel sterk bijvoorbeeld.

Journalisten die ik spreek sinds ik mijn kritiek uitte laten weten dat het een lekker onderwerp is. Het levert veel lezers op, het land raakt er niet over uitgepraat. Maar de Fietsersbond is doodstil? Dat kan toch niet?

Het mantra van landelijk is dat de e-bike goed is voor het fietsen. De e-bike is goed. Kom niet aan de e-bike. De voorzitter van de Fietsersbond wenste mij na een radio-uitzending waarin we debatteerden over de e-bike ook mijn eigen Oek-bond toe. Dat staat voor “op eigen kracht”, de naam van het ledenblad van de Amsterdamse afdeling. Geinig, maar geen echte oplossing. Want dus ook de leden, die ook wel een e-bike hebben, willen het er graag over hebben. Hameren op ‘handhaving’ en ‘eigen verantwoordelijkheid’ schaalt niet op.

Zo vertelde aan die ronde tafel een buschauffeur uit Friesland, die zelf geen auto heeft, dat hij hoorde dat als zijn fietsenmaker e-bikes binnen krijgt voor een reparatie die altijd in de hoogste stand staan. Men rijdt gewoon zo snel als mogelijk, dat doen veel mensen al op een gewone fiets, dus op een elektrische evengoed.

Er zijn eindeloos veel onderwerpen waarover juist fietsers meer zouden willen en moeten weten:

  • hoeveel extra moet je fietsen om evenveel fysieke training te krijgen?
  • in hoeverre doet het er wat dat betreft toe met welke stand je fietst?
  • krijgt de oek-fietsende jeugd een betere conditie voor later in het leven door lange stukken naar de middelbare school te fietsen als tiener? Is het zo dat je lichaam de rest van je leven terug wil naar dat lichaam van toen? En een e-bike dus een heel slecht kado is voor een tiener?
  • hoe zit het met alle gekke krachten om rekening mee te houden op een e-bike? Bij het opstarten, in de bocht, bij het stoppen? En kan iemand op leeftijd dat allemaal even goed?
  • een goed onderhouden oek-fiets kan je hele leven mee gaan, maar hoe kort blijft een e-bike goed? Wat is de prijs per kilometer?
  • haalt de e-bike forensen uit de auto? Of uit het openbaar vervoer of de gewone fiets?
  • gebruikt men de e-bike ook voor de kleine stukjes of inderdaad alleen voor een grotere actieradius?
  • eerlijke interviews met gebruikers van de e-bike over de overstap, om je ervaringen mee te vergelijken… Wie gaan er weer terug naar de Oek-fiets en waarom?
  • welke fietsers voelen zich door de toegenomen snelheidsverschillen niet meer veilig op het fietspad? Is dat alleen een stadsonderwerp of overal?
  • wat voor verbeteringen zijn er mogelijk vanuit Den Haag? Een kenteken met RDW-keuring?

Goed, er is een tijdschrift tjokvol mee te schrijven. En je kan je goed voorstellen dat het allemaal artikelen zijn die je op geen enkel andere plek kan lezen. De kranten hebben er op dat niveau geen ruimte voor en de commerciële media willen alleen onkritische stukken hebben die de consumptie aanspoort.

E-biker, pas je snelheid aan of vermijd het fietspad

NRC, maandag 25 september 2023 of kopie

Hard fietsen is heel aantrekkelijk. Voor gewone fietsers die hun actieradius en snelheid willen vergroten met een e-bike. En ook voor snor- en bromfietsers die op een e-bike zónder verplicht bromfietsrijbewijs, verzekering of helm schoon kunnen rijden. Op de fatbike kun je ook nog een passagier achterop meenemen.

Maar onze fietspaden zijn niet toegerust op zo veel snelle fietsers. De fietspaden zijn smal en overvol in de spits – en het verschil in snelheid tussen gewone fietsers en e-bikers veroorzaakt ongelukken.

Een helmplicht voor e-bikers, zoals sommigen als oplossing voor dit probleem bepleiten, is niet het antwoord. E-bikers moeten gedwongen worden te kiezen: óf ze gaan hard en rijden op de auto- of brommerbaan, óf ze gaan langzaam, op het gewone fietspad, dat voor langzame fietsers blijft. Want niet iedereen heeft het in zich of heeft de behoefte om hard te fietsen.

Verbreden

Lokale wegbeheerders hebben nu alleen de mogelijkheid om fietspaden te verbreden, soms zelfs zo breed als de rijbaan. Maar daarmee vergroot je juist weer de snelheidsverschillen tussen fiets en e-bike. Dan gaan de e-bikers nóg harder.

Dat je op basis van snelheid voertuigen fysiek moet scheiden, is een Nederlandse uitvinding die inmiddels ook internationaal is aangeslagen. Steeds meer landen omarmen het oer-Hollandse fietspad. Alleen worden daar elders grote ideologische gevechten over gevoerd. In Nederland werden de eerste fietspaden aangelegd om de eerste automobilisten niet in de weg te zitten. Een eeuw geleden moest je ‘in je hokje met die fiets’ totdat je zou overstappen op het vervoersmiddel van de toekomst: de auto.

De helmplicht voor de snorfietser maakt de e-bike weer populairder

Zo groeide in de luwte een mooi netwerk van uiteindelijk 37.000 kilometer fietspad. De fietser bleef fietsen, juist omdat het veilig kon op fietspaden. In de jaren zeventig bleek, na de nodige protesten, dat die fiets toch een blijvertje was. Fietspaden worden sindsdien redelijk vanzelfsprekend ingepast in de infrastructuur. Heel veel automobilisten zijn zelf ook fietser waardoor je er niet voor hoeft te vrezen dat beledigde automobilisten je van de weg drukken. Fietsen is handig, gezond en goedkoop.

Steden- en wegenbouwers hebben dit gegeven dankbaar gebruikt om het land in te richten. Ik ken voorbeelden van immigranten vanuit Noord-Amerika die louter om de compacte en leefbare inrichting van Nederland hier naartoe verhuizen. Ze geven hun continent op omdat het een onbetaalbare infrastructuur heeft met grote huizen, grote afstanden en een zielloze, onleefbare openbare ruimte zonder mensen als gevolg. Een auto-ongeluk of een protest van extremisten geeft daar je grootste kans om een oploopje van tientallen mensen op straat te kunnen zien. Je komt moeilijk iemand tegen buiten.

Wonderlijk genoeg maken al die fietspaden Nederland ook tot een van de beste autolanden ter wereld. Mooie wegen en relatief weinig opstoppingen. Ook veel automobilisten pakken de fiets voor een boodschapje in de buurt en dat geeft ruimte. Fietsen kán hier ook altijd, want megawinkels met megaparkeerplaatsen wordt het hier moeilijk gemaakt en fietspaden zijn geen eigenaardigheid in de bebouwde kom maar een volledig netwerk.

Ons hokjesdenken heeft een hele gereedschapskist opgeleverd met maatregelen om auto’s af te remmen in woonwijken – drempels en versmallingen – en zoveel mogelijk naar de snelweg te sturen. Alleen de gevaarlijke provinciale wegen met lintbebouwing blijven een zorgenkindje.

Rebels imago

Maar dat netwerk van fietspaden is zó aantrekkelijk dat iedereen erop wil, ook met grote snelheid. Zo ontstond tegelijk met de opkomst van de fietspaden de unieke bromfietscultuur in Nederland. Er kleefde ook vaak een rebels imago aan, misschien omdat het een soort van vals spelen was: fietsers inhalen. Het hokje van de fietser werd maximaal opgerekt om met autosnelheid overal te komen.

De snelheidsverschillen met zowel fiets als auto maakt de bromfiets tot op vandaag het gevaarlijkste vervoermiddel en een hoofdpijndossier voor de wetgever. De helmplicht in de jaren zeventig bracht weer de ‘snorfiets’, zonder helmplicht, op de weg. Toen de bromfiets vanaf 1999 ook niet meer op gewone fietspaden mocht, werd de snorfiets nog populairder. De helmplicht voor de snorfietser, sinds 1 januari, maakt de snelle, dikwijls opgevoerde, e-bike weer populair.

Toch is een helmplicht voor e-bikers niet de oplossing voor de vele ongelukken. Als je zonodig met je e-bike op een gewoon fietspad wil, moet je langzamer rijden.

De snellere e-bike past tussen het autoverkeer op de rijbaan in de bebouwde kom. Alleen op het brede bromfietspad langs de provinciale weg mogen dan alle soorten fietsers op het fietspad, zolang de snelheid op de rijbaan niet verlaagd wordt.

Het is technisch ook mogelijk om een e-bike ‘af te knijpen’. Een oranje voorspatbord met apk-stickertje zou dan kunnen aangeven dat dit volgens de regels is gedaan en waarschuwt anderen ook voor die e-bike, zonder helmplicht. Zo’n waterscheiding in e-bike-land dwingt iedereen te kiezen voor het juiste tempo: met de gewone fietsers of harder.

Reinder Rustema is lid van de actiegroep Geef het Fietspad Terug!

Snorfiets kan prima op de rijbaan (Nederlands Dagblad, 27 september 2019)

Als gemeenten de snorfiets van het fietspad halen, is het wachten op het eerste serieuze ongeluk tussen een snorfiets en een vrachtwagen, zegt de Bovag, belangenbehartiger van bedrijven in de autobranche (Nederlands Dagblad 25 september).

Terwijl de cijfers juist laten zien dat er nu al veel minder serieuze ongelukken zijn. Eigenlijk zegt de Bovag-woordvoerder dat we automobilisten niet mogen vragen de helft van de maximumsnelheid te rijden als ze een snorfietser niet veilig kunnen inhalen. Waarom niet? Een maximumsnelheid is geen minimumsnelheid. Iedereen die denkt dat een bord met 50 erop betekent dat je 50 móet rijden, is een groot gevaar voor de verkeersveiligheid.

Op 60 procent van de straten in Amsterdam delen auto’s en snorfietsen al de rijbaan omdat er geen fietspad is, zoals in woonstraten. Net zoals in al die landen zonder zo’n fietspadennetwerk.

Dat gaat heel goed omdat automobilisten gewoon rekening houden met zwakkere weggebruikers. Niemand duwt expres een ander van de weg. De spectaculaire daling in ongelukken bewijst ook dat men ook goed rekening houdt met de trage snorfietsen. 

Het fatale ongeluk tussen vrachtwagen en snorfiets waar de BOVAG mee dreigt is nu juist minder waarschijnlijk. De snorfietser rijdt goed zichtbaar voor de vrachtwagen en komt niet plots vanuit de dode hoek rechtsachter. 

Schoenmaker blijf bij je leest, in je garage. Laat uitspraken over de verkeersveiligheid over aan anderen.

Mijn zienswijze op het Ontwerpverkeersbesluit ‘Snorfiets naar de Rijbaan’ in Amsterdam

Vanaf 14 augustus tot en met 24 september 2018 kon men een ‘zienswijze’ indienen op het Ontwerpverkeersbesluit ‘Snorfiets naar de Rijbaan’. Ik reageerde op een stukje in de Tweede Hugo de Grootstraat.

LS.

Ik ken de situatie in de Tweede Hugo de Grootstraat erg goed sinds 1996. Ik begrijp ook waarom ervoor gekozen is om de snorfiets ter hoogte van nummer 19 alvast naar het fietspad te sturen. Fijn voorsorteren voor de Nassaukade waar die weer op het fietspad moet. Goed voor de doorstroming? Alleen op een lege kaart waar je het verkeer niet ziet.

Niet zichtbaar is de afstelling van het verkeerslicht, de enorme fietsdrukte tijdens de spits en de door de rotonde eerder gedoseerde auto’s. Voor fietsers gaat het licht heel kort op groen. Het hele fietspad tot aan nummer 19 staat vol met wachtende fietsers tijdens de spits (ik heb op 22/3/17 een filmpje getwitterd als rrustema). Als het licht op groen gaat en je passeert net nummer 19 dan is die weer rood als je bij het stoplicht bent! En dat is dan zonder file fietsers.

Een paar maanden geleden was er een politieactie daar om fietsers te beboeten die over de supersmalle stoep naar rechts gaan om de meute wachtende fietsers die rechtdoor gaan te passeren. Daar is immers een basisschool en tijdens de spits lopen daar veel kinderen naar school. Over de stoep kan echt niet, hoewel begrijpelijk omdat afslaan naar rechts op plekken met ruimte doorgaans wel mag.

Haal daarom de snorfietsers uit de rij en laat ze tussen de auto’s wachten bij het stoplicht. Dat maakt de rij korter. En snorfietsers passeren de rij fietsers nu al over de rijbaan om vooraan bij het stoplicht te kunnen staan. Als het licht op groen gaat dan dringen sommige snorfietsers ook door de meute fietsers voor om die paar seconden groen niet te missen. Omdat fietsers instinctief uitwijken voor ze en snorfietsers veel makkelijker kunnen optrekken vanuit stilstand (met brullende motor).

Juist omdat ze altijd voordringen en snel optrekken is er ook geen conflict tussen afslaande snorfietsers (als die al wachten op rood!) en fietsers die rechtdoor rijden omdat ze doorgaans vooraan staan. Ze dringen soms ook via de stoep voor. Het is al erg als fietsers dat doen, maar helemaal als snorfietsers het doen. De meeste fietsers staan overigens als makke schapen in een rij, ook die af gaan slaan.

Als laatste is het ook veel logischer. Want de snorfietsers rijden het hele stuk vanaf de A10 al over de rijbaan volgens SNOR. En als ze rechtdoor blijven rijden (weinigen slaan nu af) dan moeten ze na het kruispunt weer terug naar de rijbaan! Dit kleine drukke stukje moeten ze dan op het fietspad? Niet uit te leggen. Ook moeten ze in de andere richting daar wel op de rijbaan. Dat is heel gek als ze daar rijden. De snorfietsers aan de andere kant van de weg kan ze in twijfel brengen over het bord dat ze net hebben gezien. Moet ik hier wel rijden? Heb ik het bord wel goed begrepen?

Overigens, het is met auto’s niet zo druk op die plek. Want die komen heel gedoseerd aanrijden omdat ze op de rotonde (Frederik Hendrik/Tweede Hugo de Groot) voorang moeten geven aan fietsers. Ze staan (niet alleen tijdens de spits) eindeloos te wachten tot er een gaatje valt in de stroom fietsers (die rotonde is een genot voor fietsers). Als je aan komt fietsen naar de Nassaukade ter hoogte van nummer 19 staat het tijdens de spits al vol met fietsers (belangrijke fietsader vanuit West) terwijl er nog geen auto’s in de rij staan op de rijbaan. Er is dus genoeg ruimte voor snorfietsers om langs die paar auto’s voor te dringen tot aan de stopstreep. Zeker als je daar een speciaal snor- en bromfietsen wachtvak maakt voor de auto’s! Zou mooi zijn om het nieuwe snorfiets icoon dan daar naast die voor de bromfiets op het wegdek te schilderen. De foto daarvan is prachtig voor op publicaties.

UPDATE 17 december 2018

Het antwoord van de wethouder:

De indieners geven aan het niet eens te zijn met de locatie van het doorsteekje in de Tweede Hugo de Grootstraat (ter hoogte van nummer 19). De doorstroming op het fietspad op de kruising Tweede Hugo de Grootstraat – Nassaukade is in de huidige situatie al onhoudbaar. Invoegend snorfietsverkeer maakt de situatie nog erger. Hetzelfde bezwaar maken indieners voor andere zijstraten van de Nassaukade.

De Nassaukade behoort tot de zogenaamde doorstromingswegen, waarvan het college heeft besloten voorlopig de maatregel nog niet in te voeren. Dit houdt in dat de snorfietsers die vanuit de zijstraten de Nassaukade naderen op een veilige locatie van de rijbaan het fietspad op moeten om hun weg te kunnen vervolgen. Deze doorsteekjes zijn in samenspraak en op advies van de Centrale Verkeerscommissie op de meest veilige locaties bepaald.

Hoewel het college zich realiseert dat op de door indiener aangegeven locatie veel fietsverkeer is, ziet het geen aanleiding om in deze situatie de voorgestelde alternatieve oplossing te kiezen en de snorfietsers op de rijbaan te laten. Het college acht het in het belang van de verkeersveiligheid wanneer de snorfietser vanuit alle aanrijroutes van de doorstromingswegen in het gebied op eenzelfde manier zijn weg naar het fietspad kan vinden.

Aan de invoering van de maatregel koppelen we een uitgebreid monitorings- en evaluatieonderzoek. Dat onderzoek beschrijven we in hoofdstuk 8.

Bron: pagina 75 Nota van Beantwoording

En meer in het algemeen, op pagina 17:

In samenspraak met de Centrale Verkeerscommissie is onderzocht op welke locatie de snorfietser die uit één van de zijstraten komt, het veiligst kan invoegen op het fietspad dat naast de corridors ligt. De uitkomst is dat het veiligst is om dit te doen voordat men vanuit een zijstraat de corridor opgaat. Zo voorkomen we dat de snorfietser zich bij verkeerslichten tussen de auto’s moet opstellen en vervolgens bij groen licht met een afslaande beweging door het fietsverkeer heen het fietspad op moet komen.

Mijn voorspelling is dat de snorfietser vooraan gaat staan en zich door de meute duwt. Op die plek kan je trouwens voor de meute wachtenden langs en naar rechts afslaan. Naar links afslaan is geen probleem omdat de fietser dan rechts van de snorfietsers op de rijbaan staan.

UPDATE 13 januari 2019

Ik kon het niet nalaten er nog even over te mailen. Toen leerde ik het volgende:

We kunnen ons het geschetste verkeersbeeld met de snorfietsers rondom dit drukke kruispunt voorstellen. In de voorbereidingen voor de verplaatsing van de snorfiets naar de rijbaan heeft het projectteam specifiek voor de situaties rond kruispunten met verkeerslichten en het in- en uitvoegen van snorfietsers op de fietspaden de Werkgroep Verkeerslichten Amsterdam (WVA) en Centrale Verkeerscommissie (CVC) geconsulteerd. Voor een veilige invoering van de maatregel stellen zij als harde randvoorwaarde dat het in- en uitvoegen van snorfietsers bij alle kruispunten, dus niet alleen op corridors, buiten de invloedssfeer van de verkeerslichten moet plaatsvinden. Om die reden zien wij het idee om de snorfietsers op de Tweede Hugo de Grootstraat tussen de auto’s op te laten stellen niet als een geschikte oplossing voor deze verkeerssituatie. Omdat de snorfiets op de Nassaukade op het fietspad blijft rijden, moet deze dus al vóór het kruispunt van de rijbaan naar het fietspad. Vandaar de gekozen oplossingsrichting.

Intrigerend, zo’n mysterieuze centrale verkeerscommissie. Wat een macht. Staat maatwerk niet toe. Via-via kreeg ik toegestuurd wat die CVC doet. Onder andere:

 De CVC beoordeelt of de in de aangeboden studies, plannen en ontwerpen gemaakte keuzes voldoen aan nationale wet- en regelgeving (WVW, RVV, CROW-richtlijnen etc.) en aan gemeentelijke regelgeving (Leidraad CVC, Beleidskader Hoofdnetten, Mobiliteitsaanpak Amsterdam, Uitvoeringsagenda Mobiliteit e.d.). Voorts toetst de CVC of de indiener de gevolgen van zijn voorstel voor de verkeersveiligheid, bereikbaarheid, toegankelijkheid en doorstroming heeft onderzocht, de relevante partijen heeft geconsulteerd en of er een verantwoorde belangenafweging is gemaakt.”

In dit geval overruledt het Beleidskader Hoofdnetten het voorstel wat ik die in deze zienswijze. Die hoofdnetten bepalen deze oplossing. Daar vanaf wijken zou een optie kunnen zijn, maar daar wordt niet voor gekozen. Er wordt verwezen naar de CVC. Maar door de condities die aan de CVC zijn opgelegd kan die eigenlijk niet anders besluiten. Die geeft ook een algemeen advies over dat verkeersbesluit. Schrijft niet als commissie mee aan de Nota van Beantwoording.

Maar waarschijnlijk speelt hier iets anders. De gemeente heeft een geniale tactische zet gedaan door de autocorridors uit te sluiten van de maatregel. Dat is dan bewijs dat de gemeente heel zorgvuldig handelt, met de veiligheid van de snorfiets in gedachten. Als het voor de rechter komt zal daarnaar verwezen worden als verdediging tegen de ‘onveilig’ klacht. De hele Nota van Beantwoording valt daar heel vaak op terug, in lijn met de AMvB. Nadat het verkeersbesluit uitgevoerd is en de ongelukken een jaartje zorgvuldig gemonitord zijn kan dan met een dozijn losse verkeersbesluiten de rest opgerold worden. Maar nu met verwijzing naar de gegevens uit de monitoring om die verkeersbesluiten weer te verdedigen. Ja, de snorfiets op de Stadhouderskade zal ook veilig zijn.

Mocht zo’n verkeersbesluit alsnog sneuvelen is er weinig verloren. Dan kan de gemeente het (eventueel) weer opnieuw proberen nadat die weg is ‘afgewaardeerd’. Smaller, heuveltjes, klinkertjes, bloembakken, slingers, etc. Dan is het een andere weg geworden en kan er alsnog een verkeersbesluit voor worden genomen. Dat kan jaren duren, maar dat verhindert dan allemaal niet dit project SNOR. Mogelijk blijven er altijd uitzonderlijke stukjes 50km-straat waar de snorfiets niet op mag. Ondertussen is dan al wel 98% van de fietspaden herovert op de snorfiets. Wat op zich al de groeiende populariteit van de snorfiets stopt. 

 

Totaalverbod op snorfietsen

Op zaterdag 23 december 2017 publiceerde Het Parool een brief van mij in de lezersrubriek ‘Het Hoogste Woord’, als laatste woord onder twee brieven erover. Dit is de lange versie, de tweede alinea (en nog vier zinnen) zijn niet gepubliceerd.

Parool, Het Hoogste Woord 23 december 2017

 

Het Parool baseert zich op de beschikbare cijfers in een stuk over de ongelukken met snorfietsen. Maar veel ongelukken worden niet geteld omdat ze ‘onzichtbaar’ zijn. Bij een typisch ongeluk stoot een scooter een fietser aan bij het inhalen. De fietser gaat tegen de klinkers, maar het geluid daarvan komt niet uit boven die van de scooter. Getuigen ontfermen zich gelijk over de fietser en de scooter is nietsvermoedend de straat al uitgereden. Er is geen blikschade en het is zinloos om de politie erbij te halen. De fietser heeft de scooter alleen gehoord en niet eens gezien! De fietser gaat daarna met letsel naar huisarts of eerste hulp. Soms pas veel later omdat dan pas blijkt dat er (ook) intern iets mis is.

 

(Er lopen veel Amsterdammers rond met anecdotes dat ze iemand kennen die een paar maanden de ziektewet in moest door een scooter. Menigeen kan een litteken tonen. Dergelijke verhalen hebben weer een afschrikwekkend effect bij zwakkere fietsers. Oudere fietsers voelen zich onveilig en minder kinderen mogen van hun ouders fietsen. Vooral dat laatste is heel slecht voor de volksgezondheid omdat je op jonge leeftijd moet leren fietsen. Jong geleerd, oud gedaan.)

Een scooter hoeft overigens niet eens (te) snel te rijden om slachtoffers te maken. Sneller dan een fietser is genoeg om slachtoffers te maken. Zo is ook de minderheid van ‘brave’ scooteraars een gevaar als ze inhalen. Door de bekende anecdotes over alle aanvaringen met scooters (ook de vele, vele bijna-ongelukken) is het geluid van een snorfietser achter je al genoeg om je niet veilig te voelen. (Dat stuurt kwetsbare fietsers van het fietspad, het is domweg niet meer de veilige plek op de weg.)
De jij-bakken van snorfietsers aan het adres van fietsers zijn potsierlijk. Ze klagen over fietsers, maar ze weten niet dat op bumperkleven €190 boete staat (feitcode 005) en claxonneren zonder dat er levensgevaar is €60 (code 419). Op de smalle fietspaden dienen ze op gepaste afstand achter de fietsers te blijven rijden. Ja, dat schiet niet op natuurlijk en dan heb je niets aan je snorfiets. (Neem dan ook een brommer of ga fietsen!)
Overigens hoeven snorfietsen niet tussen de auto’s waar het gevaarlijk is. Dat is de conditie van de nieuwe maatregel. Het wordt nog een (dure) puzzel met verkeersborden en verbouwingen van de straat. (De snorfietsban voor Amsterdam die de inzet is bij de verkiezingscampagne zou een veel betere oplossing zijn. Zo’n totaalverbod is vooral veiliger voor snorfietsers omdat ze dan over moeten stappen op bromfiets of fiets.) Uiteindelijk is het landelijk opheffen van die problematische verkeerscategorie de oplossing. (Teken de petitie op eindesnorfietscategorie.petities.nl)
Reinder Rustema
woordvoerder actiegroep Geef het Fietspad Terug!

BOVAG over snorfiets in Amsterdam

Op donderdag 14 december 2017 werd tijdens een Tweede Kamerdebat duidelijk dat er maatregelen tegen de snorfiets komen, om te beginnen in Amsterdam. Op z’n vroegst vanaf juli 2018.

Hoe reageert de industrie?

Ik belde een verkoper.

Op bovag.nl verscheen op 15 december 2017:  Tweede Kamer gaat opnieuw in overleg over snorfiets naar de rijbaan. De boodschap is weer ‘het is nog niet zeker’, precies wat de verkopers ook zeggen tegen klanten. Terwijl de gemeente Amsterdam er toch duidelijk zegt dat ze dit willen. Al heel lang. Zodra de Tweede Kamer akkoord is wordt het ingevoerd. VVD en CDA zijn van mening veranderd, dus het gaat gebeuren. Er wordt misschien met een motie gevraagd om het na een jaar te evalueren en dergelijke, maar het gaat gebeuren. BOVAG houdt vast dat er formeel nog niets zeker is. Nee, dat is het pas als het op 1 juli 2018 in de Staatscourant staat. Misschien zijn er wel opnieuw Tweede Kamer-verkiezingen, dat kan allemaal. Maar hoe waarschijnlijk is dat?

BOVAG blijft in elk geval benadrukken dat verplaatsing van snorfietsen naar de rijbaan waar een maximumsnelheid van 50km/u geldt, onverstandig en zelfs levensgevaarlijk is.

Is een boodschap die ze blijven herhalen en die ook door SBS’ Hart van Nederland werd overgenomen. Terwijl snorfietsen niet naar de rijbaan worden gestuurd waar dat gevaarlijk is. Sterker nog, de scooter wordt alleen van een beperkt aantal fietspaden verbannen. Niet in het Centrum (zijn weinig vrijliggende fietspaden) en niet in Nieuw-West (de fietspaden zijn er niet smal).

snorfietsnaarrijbaan

In 1999 moesten de bromfietsen ook van het fietspad af. Dat gaf gelijk een dramatische daling van ongelukken met brommers. Net als die snorfietsen nu, reden die brommers even snel met auto’s mee in de dode hoek.

Typisch ongeluk met snorfietser nu: de automobilist wil afslaan en kijkt af en toe naast zich naar fietsers op het fietspad. Helemaal leeg, afslaan kan zonder problemen. Zo’n auto slaat dan af naar rechts (hoe voorzichtig ook) en ziet nog steeds geen fietsers. Bam! De snorfietser knalt in de rechterflank van de auto. Overtuigd van hun voorrang, maar onbewust van hun onzichtbaarheid.

De BOVAG schrijft erover dat het risico voor de snorfietsers niet onderzocht is. Verwijzen naar deze situatie doen ze af met:

Terwijl die verhoging van de snelheid pas kwam nadat de dramatische daling in ongelukken in de statistieken zichtbaar werden! De wegbeheerders moesten namelijk de situatie ter plekke nog aanpassen terwijl de maatregel al was ingegaan. Desondanks ging het al beter. In de proef voorafgaand aan het invoeren van die maatregel bleven brommers ook nog over het fietspad rijden en maakten daar ongelukken. En toch was de afname al groot!

Een ander stokpaardje van de BOVAG is handhaving.

Terwijl een kwart van de handhaving wordt verspild aan deze ongrijpbare groep. Een groep die met slechts een paar procent van alle verkeersbewegingen een groot deel van alle ongelukken veroorzaakt. Hoe moeten we dat handhaven volgens de BOVAG?

Onvergelijkbaar, want als een auto niet/te weinig betaald heeft voor het parkeren dan is dat letterlijk een ‘sitting duck’. Je hoeft alleen maar het kenteken, tijd en plaats te noteren. Dat kan zelfs geautomatiseerd. Scooteraars pakken vergt de elite van de handhaving, de motoragent, achtervolgen soms. Heterdaadjes zijn arbeidsintensief en juridisch lastig.

Maar handhaving met camera’s kan toch in tunnels? In de tunnels onder het station of het Rijksmuseum hangen camera’s die brom- en snorfietsers beboeten.

Nee, dat gaat niet over snelheid. Ze mogen die tunnels niet in, daar wordt op gehandhaafd door de kentekens te fotograferen.

Snorfietsban voor Amsterdam

Het is me gelukt om een snorfietsban voor Amsterdam in het D66-verkiezingsprogramma te fietsen. Wel met de IKV-achtige nuance ‘om te beginnen van de fietspaden’. Want juridisch is het niet zo makkelijk. Het kan wel voor een zone, dat is bijvoorbeeld in Alkmaar en Den Bosch het geval in het oude centrum.

Je zou dan rondom Amsterdam C13-borden (verboden voor brom- en snorfietsers) moeten plaatsen met als onderbord ‘maar bromfietsen zijn wel toegestaan’. Dit is de oplossing die ik hoorde van een ambtenaar bij het ministerie die dit uit had laten zoeken door de eigen juristen. De ambtenaren van de gemeente Amsterdam zijn alleen (nog?) overtuigd dat dit niet kan. Uiteindelijk is het natuurlijk vooral een politieke beslissing (waar lef voor nodig is).

Daarna moet er een verkeersbesluit worden aangekondigd. Benadeelden zullen dat mogelijk aanvechten voor de rechter, zoals dat ook bij milieuzones gebeurt. De rechter kijkt dan of de benadeelden niet disproportioneel de klos zijn. Dus er is ‘flankerend beleid’ nodig:

  • goedkoop en makkelijk maken om van snorfiets naar bromfiets te upgraden (dus niet met je snorfiets in een boedelbak naar RDW in Lelystad voor een middagje ‘herkeuring’ voor honderden euro’s)
  • voor de minder bedeelden sloop- en overstapregelingen om een e-fiets of echte brommer te nemen
  • goed aankondigen zodat het mensen niet verrast (er een verkiezingscampagne over voeren helpt dan zeker)

Vooral dat laatste is een leuke. Als dit voorstel breed besproken wordt en een politiek struikelblok vormt dan helpt dat voor de gratis publiciteit ervoor. Maar als tegenstanders niet van zich laten horen op dit plan is het juist weer makkelijker om daadwerkelijk door te voeren…

De voordelen van het volledig bannen van de snorfiets mogen duidelijk zijn:

  • beter te handhaven (er zijn 64 tunnels onder de ring A10, de drukste ervan kan je uitrusten met camera’s, net als onder het Rijks of het Centraal Station)
  • veiliger voor de snorfietsers zelf (ze stappen over op brommer of fiets, beide zijn veiliger)
  • veel en veel prettiger voor voetgangers en fietsers, ook daar waar geen fietspaden zijn
  • minder vervuiling binnen Amsterdam (een snorfiets is soms net zo vies als een vieze auto)
  • het stopt de populariteit van de snorfiets (nu 40.000, industrie gaat graag naar 100.000 voordat de euro5-norm in 2020 ingaat en de brandstofsnorfiets onverkoopbaar wordt, die blijven nog jaren doorrijden als ze eenmaal verkocht zijn).
  • geen verbouwing van de stad met duizenden borden en aangepaste straten nodig, alleen wat borden rondom de stad (verduidelijkt met wat spandoeken in het begin)
  • in de wijde omgeving rond Amsterdam wordt de snorfiets minder populair en stapt men over op de brommer (zie bijvoorbeeld hoe de vieze snorfiets onverkoopbaar wordt in de omgeving).
  • het verplaatsen van de snorfiets naar de rijbaan is lastig omdat ze dan tussen de auto’s moeten rijden. Dat willen/kunnen ze (soms) niet. Dus volgt er gepuzzel met 30 versus 50km/u limieten, soms wel, soms niet. Onderzoek wordt gevraagd om zekerheid te krijgen. Deze maatregel is zonder onderzoek al aantoonbaar beter. Waar geen snorfietsen rijden kunnen ze ook geen ongelukken veroorzaken.

In de berichtgeving van Het Parool, later ook van AT5, ging het over een ban binnen de ring. De uiteindelijke tekst in het verkiezingsprogramma heeft het daar niet over en zegt ‘in Amsterdam’.

 

 

 

GroenLinks liet hierna via Twitter weten dit ook ‘natuurlijk’ te ondersteunen, dus als er een coalitie D66-GroenLinks komt na de gemeenteraadsverkiezingen dan is dit een realistische optie.

De mensen die zich zorgen maken over de elektrische snorfiets bij een snorfietsban hebben weinig te vrezen. In de meeste gevallen kan je met een software-update van een elektrische snorfiets een elektrische brommer maken. Dat is beter, want de snorfiets blijft een gevaarlijke verkeerscategorie. Helm op en verder als (schone) brommer.